Onze hond gaat dood. De woorden kwamen aan als een mokerslag, en onze wereld viel in duizenden stukjes uit elkaar. Ghost zou nog maar kort bij ons zijn. Wat moesten we zonder onze grote, lieve grapjas?
Onze levens draaien om onze honden, en hun levens draaien om ons. Natuurlijk weten we dat we ooit afscheid van ze moeten nemen, maar wanneer dat moment voor de deur staat is het toch zoeken naar een manier om ermee om te gaan. Voor iedereen die wil weten hoe wij leren omgaan met de dood van onze hond heb ik dit artikel geschreven. Het is misschien niet het beste wat ik ooit geschreven heb, maar absoluut het moeilijkste.
Inhoudsopgave
Verduurzaming woning
Mijn laatste artikel is al een paar maanden oud. Ghost, Kaya en ik zaten toen midden in ons trainingsprogramma voor meerdaagse wandelingen, waarin ik regelmatig verslag deed van de uitdagingen waar we tegenaan liepen, en de prachtige wandelingen die we maakten.
Dat programma moest ik noodgedwongen staken.
De huurwoningen in onze woonplaats zijn verduurzaamd. Dat project had eigenlijk al afgerond moeten zijn op het moment dat het eindelijk van start ging, maar bouwprojecten lopen nooit op schema. Deze lag dus al enkele maanden achter op het moment dat onze woning aan de beurt was.
Zes weken zou het hele circus duren. De woning werd letterlijk van nok tot kelder aangepakt, waardoor er dagelijks vreemden in ons huis waren. Soms met wel twintig tegelijk. Voor mijn vriend en mijzelf al een ramp, want mijn vriend werkt ’s nachts en ikzelf werk in ploegendiensten, waardoor werken en de verbouwing onverenigbaar werden. Er moest namelijk één van ons thuis zijn. We vinden het geen prettig idee dat een leger van vreemden iedere dag in ons huis was zonder dat wij er waren.
Waakhonden
Maar, en dit was belangrijker, we konden die vreemden niet alleen in huis laten met onze twee Mechelse herders. Zij tolereren dat niet. Ze zes weken naar een opvang brengen was ook geen optie, ze zouden er alleen maar meer gestresst van raken. Dus we wisselden elkaar af. Mijn vriend werkte vier doordeweekse nachten, en ik werkte van vrijdag tot maandagochtend in mijn ploegendiensten.
Omdat mijn vriend overdag moest slapen en ik dus thuis moest zijn, werd het onmogelijk het trainingsschema aan te houden. De afstanden en zelfs frequentie van wandelingen langer dan 5 kilometer werd drastisch verlaagd.
Maar een bouwproject zou geen bouwproject zijn als het niet nog meer uit zou lopen. Uiteindelijk werden de voorspelde zes weken er acht, en dat ook alleen maar omdat ik erop stond dat het snel afgerond moest worden. Ghost moest namelijk geopereerd worden en rust houden voor zijn herstel.
Ghost’s operatie
Zoals je al hebt kunnen lezen in de artikelen over de training, ondervond Ghost hinder van twee vetbulten. Eentje zat in zijn oksel en de andere in zijn elleboog. Ze zaten beiden net onder de huid en los van ander weefsel. Dat zou een vrij eenvoudige operatie worden.
Twee dagen voor zijn operatie vond ik wat bloed op één van zijn speeltjes. Toen ik in zijn bek keek vond ik een bultje in zijn gehemelte dat wat bloedde. Ik vermoedde een abces en vroeg de dierenarts daar even naar te kijken wanneer hij toch onder narcose was voor de operatie.
Hij lag nauwelijks op de operatietafel toen de assistente al opbelde. De dierenarts maakte zich zorgen om het bultje en wilde een biopt nemen. Ik schrok enorm en gaf natuurlijk toestemming. Een paar maanden eerder had een bloedtest uitgewezen dat hij kerngezond was. De dierenarts had zelfs de term “jonge god” gebruikt. Kon dat zo snel misgegaan zijn? Dat kon niet waar zijn! Onze hond ging toch nog niet dood?
Herstel verloopt maar langzaam
De operatie verliep verder prima en niet veel later was Ghost alweer thuis. We merkten echter al snel dat zijn herstel deze keer veel moeizamer ging dan na zijn twee voorgaande operaties. Dat was zorgwekkend. Deze operatie was een peulenschil vergeleken met de eerste twee, terwijl hij toen net deed of er niets gebeurd was. Dat hij toen vrij heftige operaties had ondergaan was absoluut niet te merken. Hij was direct zijn energieke zelf weer.
Nu had hij duidelijk pijn, was sloom en hij had heel veel zwelling rondom zijn wonden. Die zwelling, en ook zijn vermoeidheid, namen maar langzaam af. Hij dronk ook ineens heel veel. Mijn vriend en ik maakten ons grote zorgen, dat abces in zijn bek zou weleens iets heel anders kunnen zijn. We durfden er nauwelijks aan te denken, maar wisten diep van binnen al wat er mis was met onze lieve, stoere Ghost.
Slecht nieuws
Tien dagen na de operatie mochten de hechtingen eruit en zouden we de uitslag van het biopt krijgen. Mijn vriend was met me mee, want we verwachtten nu slecht nieuws.
Toch komt het als een schok.
De dierenarts vertelt dat het bultje in Ghost’s gehemelte een agressieve kwaadaardige tumor is. Onze stoere jongen had kanker en zou nog maar enkele weken tot maanden te leven hebben. Een operatie zou hooguit een paar extra maanden kopen, maar dat vonden we geen optie. Het zou een ingrijpende operatie worden en hij zijn herstel zou lang zijn, en hij was nog niet eens hersteld van de operatie aan zijn vetbulten. Als we hem zouden verliezen, wilden we hem in ieder geval nog een leuke tijd geven, en hem niet weer de pijn, ellende en moeheid van nog een operatie aandoen.
Het een plek proberen te geven
Ghost zou binnenkort doodgaan.
Het was onwerkelijk. Dit kon toch niet waar zijn? Ghost, die altijd zo stoer, lief, grappig en vol energie en enthousiasme is. Hij was nog maar negen jaar. De dierenarts had ons verteld hoe het ervoor stond, maar als we naar hem keken klopte het gewoon niet. Hij was nog steeds dezelfde grapjas, die altijd zijn speeltjes aan ons opdrong of er uiteindelijk zelf maar mee ging spelen. Zijn eetlust, goede humeur en enthousiasme waren nog steeds hetzelfde. Hij was echter vaak moe, heel erg moe. Dat was het enige dat veranderd was.
Ik was intens verdrietig. Mijn honden en ik zijn onafscheidelijk, en ik kon me een leven zonder Ghost niet voorstellen. Hij hoort bij ons. We doen alles samen. Ik moest het een plekje geven, maar dat ging maar heel langzaam. De hele dag dacht ik eraan, en ’s nachts droomde ik erover. Over dat hij pijn had, want dat was nog erger dan dat mijn hond dood ging. Het was zo donker om me heen, dat ik soms nauwelijks nog kon functioneren.
De gedachte dat ik hem snel kwijt zou raken zat constant in mijn hoofd. Ik hield hem onophoudelijk in de gaten, en vroeg me bij iedere blik of afwijkende beweging af of hij pijn had, want dat zou ik niet kunnen verdragen. Dan zou ik hem laten gaan…
Mijn hond heeft pijn
Maar tegelijkertijd was er de twijfel. Hoeveel pijn is te veel? Iedereen heeft weleens pijn, soms veel en vaak. Wie was ik om voor hem te beslissen dat hij teveel pijn had? Ik had zo vaak verhalen gehoord en gelezen van mensen die zeggen: “hij laat het je wel weten wanneer het tijd is”. Dat betekende in ons geval wachten tot de pijn ondraaglijk zou worden, want Ghost zou nooit uit vrije wil weg gaan bij ons. Hij zou ons niet laten zien hoe slecht het met hem ging.
Wat heb ik daarmee geworsteld, en wat heb ik veel gehuild. Zelfs nu ik dit schrijf lopen de tranen over mijn wangen.
Cremeren, begraven of laten vernietigen?
Of zijn ziel voortbestaat na de dood van een hond weet ik niet. Ik sluit het niet uit. Ik kon het idee daarom ook niet over mijn hart verkrijgen dat Ghost’s lichaam naar een destructiebedrijf zou gaan. Ook met begraven heb ik moeite. Ghost vindt het heerlijk om buiten te zijn, het liefst in een bos. Maar alleen als wij er ook zijn. Boven alles wil hij bij ons zijn. Daarom hebben wij voor crematie gekozen en blijft zijn as in een urn in onze huiskamer staan.
De huidige stand van zaken
Nu, meer dan drie maanden na die verschrikkelijke diagnose, is Ghost gelukkig nog bij ons. Het gaat goed met hem. Beter dan toen. De vermoeidheid waar hij toen aan leed bleek de nasleep van zijn operatie te zijn, want hij heeft er nu helemaal geen last meer van. Hij is vrolijk, speelt de hele dag, en is nog steeds de leukste thuis.
Ook pijn heeft hij niet meer. De pijn die ik toen dacht te zien bij hem kwam van pijnlijke gewrichten. Hij krijgt iedere maand een Librela injectie om dat te verzachten, en omdat hij verzwakt was van de operatie werkte dat niet meer zo goed. Nu gelukkig wel weer, al kunnen we het wel aan hem merken wanneer het bijna tijd is voor de volgende injectie, dan is hij duidelijk minder beweeglijk.
Als je naar hem kijkt, zie je niet dat hij ziek is. Je merkt het nauwelijks aan hem. Wij hebben het zelf ook een plek kunnen geven, hoewel we beiden nog regelmatig moeilijke momenten hebben. We zijn er bijna niet meer mee bezig, behalve dat we goed blijven letten op tekenen van pijn of ziekte. We genieten van alle tijd die we samen hebben, proberen iedere dag iets leuks met de honden te doen.
Voorbereid
Voor zover het kan, zijn we voorbereid op de dood van onze hond. We zijn alert op veranderingen, hebben geregeld dat de dierenarts aan huis komt wanneer het zo ver is, en weten wat er met zijn lichaam moet gebeuren.
Iedere week kijk ik in Ghost’s bek om de status van de tumor te beoordelen, en iedere vier weken doet de dierenarts even een controle. Vooralsnog ziet het er rustig uit en is Ghost fit en vrolijk. Drie maanden terug ging ik er vanuit dat we hem ondertussen al niet meer zouden hebben, maar ondertussen hou ik er rekening mee dat hij het nog weleens vol zou kunnen houden tot het einde van het jaar.
Maar ik hou er ook rekening mee dat het misschien niet zo is.
Om te zeggen dat ik het een plekje heb gegeven gaat te ver, daarvoor grijpt het me nog steeds teveel aan als ik eraan denk. Maar zolang hij nog kan genieten, doe ik dat ook, en dat is genoeg.